تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل کوچک، اما قدرتمند است که در گردن قرار دارد و نقش مهمی در متابولیسم بدن ایفا می‌کند. این غده قدرتمند، هورمون‌هایی تولید می‌کند که باعث تنظیم شدن انرژی، رشد و نمو بدن می‌شود.
با این حال خارج شدن این غده از عملکرد طبیعی خود، می‌تواند منجر به عوارض بی‌شماری شود که ممکن است به طور قابل توجهی بر زندگی شما تأثیر بگذارد.
اما نگران نباشید، بسته به شدت بیماری، گزینه‌های درمانی مختلفی برای اختلالات تیروئید از دارو گرفته تا رژیم‌های غذایی وجود دارد.
در ادامه با پرشین طب همراهی باشید تا در مورد غده تیروئید، عملکردهای آن و نحوه حفظ سلامت آن و همچین راه‌های درمان و رژیم غذایی مناسب برای سلامت تیروئید را برای شما همراهان گرامی شرح دهیم.
تفاوت بین پرکاری و کم کاری تیروئید چیست؟
تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) به این معنی است که تیروئید شما هورمون‌های تیروئیدی بیش از حد تولید و ترشح می‌کند. این اتفاق باعث می‌شود که متابولیسم شما تسریع شود و بدن شما بیش از نیاز خود انرژی مصرف کند.
پرکاری تیروئید می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، مانند:
- بیماری گریوز: یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن شما، آنتی بادی‌هایی تولید می‌کند و باعث می‌شود تیروئید شما را تحریک شود تا هورمون بیش از حد تولید کند. گریوز به عنوان شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید شناخته می‌شود و می‌تواند باعث مشکلات چشمی نیز بشود.
- تیروئیدیت: این التهاب غده تیروئید است که می‌تواند توسط ویروس‌ها، باکتری‌ها یا شرایط خودایمنی ایجاد شود. همچنین می‌تواند باعث پرکاری تیروئید موقت و به دنبال آن، کم کاری تیروئید شود زیرا غده آسیب می‌بیند.
- ندول‌های تیروئید: به عنوان توده‌هایی در غده تیروئید هستند و می‌توانند هورمون اضافی تولید کنند. اکثر ندول‌ها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند، اما برخی از آنها می‌توانند بدخیم (سرطانی) باشند.
- داروها: برخی داروها مانند آمیودارون (داروی قلب) یا لیتیوم (تثبیت کننده خلق و خو) می‌توانند با عملکرد طبیعی تیروئید تداخل داشته و باعث پرکاری تیروئید شوند.
علائم پرکاری و کم کاری تیروئید در مردان و زنان چیست؟
علائم تیروئید پرکار و کم کار می‌تواند بسته به شدت بیماری، سن، جنسیت و عوامل دیگر متفاوت باشد. با این حال، برخی از علائم رایج عبارتند از:
علائم پرکاری تیروئید
- کاهش وزن با وجود افزایش اشتها
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- عصبی بودن، اضطراب یا تحریک پذیری
- لرزش بدن یا لرزش در دست‌ها یا انگشتان
- عرق کردن یا احساس گرما
- مشکل در خواب یا بی خوابی
- خستگی یا ضعف
- اسهال یا حرکات مکرر روده
- تغییرات در چرخه قاعدگی (زنان)
- اختلال نعوظ یا کاهش میل جنسی (مردان)
- مشکلات چشمی مانند برآمدگی، قرمزی، خشکی یا حساسیت به نور
علائم کم کاری تیروئید
- افزایش وزن با وجود کاهش اشتها
- ضربان قلب آهسته یا نامنظم
- افسردگی، نوسانات خلقی یا مشکلات حافظه
- عدم تحمل سرما یا احساس سرما
- خشکی پوست، مو یا ناخن
- یبوست یا اجابت مزاج کمتر
- درد یا سفتی عضلات یا مفاصل
- تورم در صورت، دست‌ها، پاها یا گردن
- تغییرات در چرخه قاعدگی (زنان)
- اختلال نعوظ یا کاهش میل جنسی (مردان)
- ریزش مو، به خصوص در لبه‌های بیرونی ابروهای شما