تقریبا تمام افراد در برخی زمان‌ها مانند فصول سرد سال دچار ترک لب می‌شوند و این یک موضوع کاملا طبیعی است اما مشکل از جایی آغاز می‌شود که این ترک گوشه لب برای برخی افراد به صورت مداوم و همیشگی اتفاق می‌افتد یا دلیلی به‌جز سرما و دهیتراته شدن پوست لب دارد.
اگر شما هم مانند بسیاری از افرادی هستید که مدام دچار ترک لب می‌شوند و این موضوع شما را کلافه کرده است، توصیه می‌کنم حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
در ادامه می‌خواهیم درباره علت‌های ترک لب، راه‌های درمان آن و چگونگی مقابله و جلوگیری از آن مطالب مفیدی را با شما به اشتراک بگذاریم.
ترک لب نشانه چیست؟
لب‌های ما یکی از حساس‌ترین اعضای بدن ما هستند که بیش از یک میلیون رشته عصبی در آن‌ها وجود دارد و برای سالم ماندن به مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارند. علاوه‌بر آن لب‌های ما می‌توانند به نوعی ما را از وضعیت داخلی بدنمان آگاه کنند و آیینه‌ای از درون بدنمان باشند.
ترک گوشه لب
یکی از علل آن می‌تواند جمع شدن بزاق دهان ما در اطراف و گوشه‌های لب به خاطر ترکیبات بزاق دهان ما باشد. البته ترک لب تنها به خاطر تجمع بزاق یا سرد بودن هوا به وجود نمی‌آیند و گاهی دلایل جدی‌تری مانند کمبود ویتامین نیز دارند.
ترک گوشه لب کمبود کدام ویتامین است؟ معمولا کمبود ویتامین‌های گروه ب یعنی b2, b3, b6 و ویتامین آ می‌توانند این عارضه را برای شما به وجود بیاوند.
منبع طبیعی این ویتامین‌ها در غلات، حبوبات، گوشت، سبزیجات، تن ماهی، گوشت گاو، شیر، تخم مرغ، دانه های آجیل و… می باشد.
البته تشخیص اینکه علت ترک لب کمبود چه ویتامینی است فقط از عهده دکتر بیماریهای پوست برمی‌آید و شما نباید به‌هیچ عنوان خودتان بدون تجویز و مشورت پزشک اقدام به مصرف ویتامین‌ها بکنید.
عدم رطوبت و دهیتراته شدن
ممکن است ترک‌های روی لب شما نشانه عدم رطوبت کافی و مناسب در بدنتان باشند. همچنین عوامل دیگری مانند استرس و اضطراب، شرایط آب‌وهوایی و… هم در به وجود آمدن آن بی‌تأثیر نیستند.
درماتیت
اگر ترک لب به صورت یک حلقه قرمز و ملتهب بر روی لب شما ظاهر شد، احتمال دارد هلت آن درماتیت باشد که در اثر زبان زدن‌های مکرر لب‌ها و خشک شدن و ازبین رفتن رطوبت و چربی طبیعی لب به وجود می‌آید.
ترک لب همراه با تغییر رنگ
اگر ترک لب شما با نشانه‌هایی مانند تغییر رنگ لب شما همراه باشد، احتمال دارد علت آن گردش خون ضعیف باشد. البته گردش خون ضعیف نشانه‌های خودش را در سایر قسمت‌های بدن مانند دست و پا نیز نشان می‌دهد.
باز هم تأکید می‌کنم که تشخیص اینکه وضعیت گردش خون شما به چه صورت است، نیاز به تخصص دارد و کسی جز دکتر پوست یا پزشکان دیگر نمی‌تواند آن را تشخیص داده یا درمان کند.
برای آشنایی با ۱۰ راهکار مؤثر درمان ترک لب و علت خشکی و ترک خوردگی لب‌ها، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید…
۱) از محصولات مناسب استفاده کنید
از بالم لب، رژ لب و یا سایر محصولاتی استفاده کنید که پوست را تحریک نمی‌کنند. بسیاری به اشتباه فکر می‌کنند، احساس سوزش یا ناراحتی نشان دهنده این است که ترکیبات محصولی که به کار برده‌اند، در حال اثرگذاری است. در صورتی که این طور نیست. با مصرف این محصولات فقط لب‌های خود را بیشتر آزار می‌دهید. بنابراین بهتر است هر چه سریع‌تر این گونه محصولات را کنار بگذارید.
اگر لب‌هایتان ترک خورده است، نباید محصولاتی را به کار ببرید که حاوی ترکیبات زیر هستند:
- کافور (کامفر)
- اکالیپتوس
- طعم دهنده‌هایی نظیر دارچین، مرکبات، نعناع و نعنافلفلی که لب‌های خشک و ترک خورده را بدتر می‌کنند
- مواد عطری
- لانولین
- منتول
- اکتینوکسات یا اوکسی بنزون
- فنول (یا فنیل)
- پروپیل گالات
- سالیسیلیک اسید
به یاد داشته باشید که برخی مواد، برای لب‌های خشک و ترک خورده مضر هستند، اما ترکیباتی هم وجود دارد که به ترمیم لب‌های شما کمک میکند. اگر به دنبال محصولی برای درمان ترک لب های خود هستید، متخصصان پوست پیشنهاد می‌دهند از محصولاتی استفاده کنید که حاوی مواد زیر باشند:
- روغن کرچک
- سرامیدها
- دایمتیکون
- روغن کنف
- روغن معدنی
- پترولاتوم
- شی باتر
- موادی با خاصیت ضد آفتاب مانند تیتانیوم دی اکسید یا زینک اکسید
- ژل پترولیوم (وازلین)
علاوه بر این، برای مراقبت از لب، بهتر است از محصولات بدون عطر و ضد حساسیت استفاده کنید.
۲) لب هایتان را مرطوب کنید
چندین بار در روز و قبل از خواب، از بالم لب یا مرطوب کننده‌ای استفاده کنید که پوست لبتان را تحریک نمی‌کند. اگر لب‌هایتان خیلی خشک و ترک خورده است، یک لایه ضخیم پمادی مانند وازلین را روی آن بمالید. پماد در مقایسه با موم و روغن، رطوبت را تا مدت طولانی‌تری حفظ میکند.
همچنین بخوانید: چگونه لبی قرمز داشته باشیم؟
۳) از لب‌های خود در برابر آفتاب محافظت کنید
مقدار زیادی از بالم لب ضد حساسیت را (که SPF آن ۳۰ یا بیشتر است) قبل از خروج از خانه به لب‌هایتان بزنید. حتی در زمستان باید لب‌های خود را در مقابل نور آفتاب محافظت کنید. نور آفتاب ممکن است لب‌های خشک و ترک خورده را بسوزاند و سبب بروز تبخال شود.
برای محافظت لب‌های خشک و ترک خورده در برابر آفتاب، از بالم لب‌هایی استفاده کنید که SPF 30 یا بیشتر دارند و حاوی تیتانیوم دی اکسید یا زینک اکسید هستند. علاوه بر این، حتماً هنگامی که بیرون از خانه هستید، هر دو ساعت یک بار بالم لبتان را تمدید کنید.
۴) آب بنوشید
برای درمان ترک لب به نوشیدن آب کافی توجه کنید. پوسته پوسته شدن لب‌ها بیشتر به دلیل کم آبی بدن است، پس نوشیدن آب را فراموش نکنید.
۵) لب‌های خود را با زبانتان مرطوب نکنید
از لیس زدن، جوییدن، گاز گرفتن و کندن پوست لب‌های خود بپرهیزید. وقتی لب‌هایتان خشک است، طبیعی است که بخواهید با زبان خود آن‌ها را مرطوب کنید، اما این کار خشکی آن را تشدید میکند، زیرا بزاق دهان رطوبت بیشتری را از لب شما می‌گیرد و بخار می‌شود و لب‌های شما خشک‌تر می‌شوند. کندن پوست لب یا گاز گرفتن لب، آن را تحریک و از بهبود آن جلوگیری میکند.
۶) اشیاء فلزی را با لب‌های خود نگیرید
از گرفتن اشیاء فلزی با لب‌های خود بپرهیزید. گیر‌ه کاغذ، جواهرات و وسایل فلزی لب‌های حساس شما را آزرده می‌کنند.
۷) از دستگاه بخور استفاده کنید
استفاده از دستگاه بخور در اتاق خواب برای پیشگیری از ترک لب مفید است، به ویژه اگر هنگام خواب با دهان نفس می‌کشید.
۸) سیگار نکشید
برای درمان ترک لب سیگار را ترک کنید. دود تنباکو پوست اطراف لب‌ها را تحریک و آن را خشک میکند. در نتیجه، پوست لبتان ترک می‌خورد. سیگار کشیدن مشکلات دیگری مانند آفت دهان و درد لثه را نیز ایجاد میکند. پس از ترک کردن سیگار به وضوح می‌توانید ببینید که لب‌هایتان بهبود می‌یابند و دیگر خبری از پوسته پوسته شدن نیست.
۹) لب‌هایتان را لایه برداری کنید
لایه برداری لب را فراموش نکنید. لب‌های ترک خورده با لایه‌ی مرده‌ای از پوست پوشیده شده‌اند. این لایه از نفوذ و اثرگذاری ترکیبات بالم لب جلوگیری میکند.
می‌توانید با استفاده از اسکراب لبی که حاوی شکر یا جوش شیرین است، پوست‌های مرده را به آرامی لایه برداری کنید. هنگام خرید اسکراب لب باید محصولی را برگزینید که حاوی ترکیبات تسکین دهنده و مرطوب کننده لب باشد.
۱۰) درمان‌های خانگی را امتحان کنید
روش‌های طبیعی مختلفی برای درمان ترک لب وجود دارد. به احتمال زیاد، مواد لازم برای این درمان‌ها را می‌توانید در آشپزخانه پیدا کنید.
برای تسکین دادن و مرطوب کردن لب‌های ترک خورده، می‌توانید مواد زیر را به طور مستقیم به لب‌هایتان بمالید:
• آلوئه ورا: ژل آلوئه ورا که داخل برگ‌های این گیاه تشکیل می‌شود، حاوی ویتامین، مواد معدنی، آنتی اکسیدان و ترکیبات ضد التهابی است که پوست آسیب دیده را تسکین می‌دهند و رطوب از دست رفته را به آن باز می‌گرداند.
• روغن نارگیل: این روغن از گوشت نارگیل تهیه شده و با سوزش و التهاب مقابله میکند. روغن نارگیل همچنین نوعی نرم کننده است.
• عسل: یک مرطوب کننده فوق العاده، با خواص آنتی اکسیدانی و ضد باکتری است. به همین دلیل، از بروز عفونت در لب‌های بسیار خشک و ترک خورده جلوگیری میکند.
• خیار: لب‌های شما را مرطوب میکند. همچنین این گیاه حاوی آن دسته از ویتامین‌ها و موادی معدنی است که ظاهر لب ها را بهبود می‌بخشند.
• چای سبز: سرشار از آنتی اکسیدان، مواد معدنی و پلی فنول است که التهاب را تسکین می‌دهد. یک چای سبز کیسه‌ای را در آب گرم بخیسانید. آن را به آرامی روی
لب‌های خود بکشید تا پوست‌های مرده اضافی را از بین ببرد و لب هایتان نرم شود. این روش نسبت به لایه برداری سنتی ملایم‌تر است.
• آلوئه ورا، روغن نارگیل و عسل همگی خواص آنتی باکتریال و ضد التهابی دارند؛ که ضمن پیشگیری از بروز عفونت، لب‌های شما را مرطوب کرده و پوست آن را بهبود می‌بخشند.
همچنین بخوانید: چگونه لب را بزرگ کنیم؟
چرا لب‌هایمان ترک می‌خورند؟
پوست لب با سایر نقاط صورت متفاوت است. اگرچه ساختار زیرین پوست یکسان است، اما سطح پوست لب بسیار نازک‌تر و ظریف‌تر از پوست دیگر قسمت‌های صورت است. پوست لب بر خلاف پوست بدن، فاقد غدد چربی است. در نتیجه، نمی‌تواند رطوبت ایجاد کند.
عوامل زیادی باعث ترک خوردگی لب می شود. با کنترل این عوامل می‌توانید به درمان ترک لب کمک کنید و نگذارید این مشکل بدتر شود.
آب و هوا
با سرد شدن هوا در فصل زمستان و پاییز، رطوبت هوا نیز کاهش می‌یابد. هوای خشک، رطوبت پوست را بیرون می‌کشد. به همین علت است که اغلب در فصول سرد سال لب‌هایتان ترک می‌خورند.
با اجتناب از هوای سرد می‌توانید از خشکی و ترک خوردگی لب‌ها جلوگیری کنید.
لیس زدن
وقتی لب‌هایتان خشک می‌شوند، به طور غریزی آن‌ها را لیس می‌زنید تا مرطوب‌شان کنید. این کار به طور موقت لب‌هایتان را مرطوب میکند، اما عادت به آن، اوضاع را وخیم‌تر میکند. با تبخیر شدن بزاق دهان، رطوبت سطح لب نیز از بین می‌رود.
مواد تشکیل دهنده برخی محصولات لب
بعضی از انواع بالم، رژ لب و محصولات مشابه، ترکیباتی دارند که خشکی لب‌هایتان را افزایش می‌دهند. برخی از این ترکیبات شامل هومکتانت یا مواد جاذب رطوبت مانند گلیسرین، کافور، منتول و فنول است.
ممکن است به برخی از ترکیبات رایج در محصولات لب حساسیت داشته باشید، به ویژه رنگ‌ها و رایحه‌ها. وقتی از محصولی استفاده می‌کنید که مواد حساسیت زا دارد، ممکن است لب‌هایتان خشک، قرمز و ترک خورده شوند.
نور خورشید
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه فرابنفش، آسیب قابل توجهی به لب‌هایتان وارد میکند. این مسئله، خشکی و ترک لب‌ها را افزایش می‌دهد. گاهی اشعه‌ی مضر خورشید باعث ایجاد کراتوز آکتینیک می‌شود. در این عارضه، برجستگی‌هایی به شکل پوسته پوسته روی لب ایجاد می‌شود. این برآمدگی‌ها خطرناک نیستند، اما ممکن است به سرطان تبدیل شوند؛ بنابراین، در صورت بروز باید فورا این پوسته‌ها را از بین ببرید.
برخی داروها
گاهی کمبود رطوبت، ناشی از مصرف داروهای خاص است. آنتی هیستامین، داروهای شیمی درمانی و دیورتیک ها (داروهای مدر) از این دسته‌اند. همچنین، داروهای موضعی ضد آکنه ممکن است حاوی ترکیباتی مانند سالیسیلیک اسید یا بنزوئیل پروکساید باشند. این مواد لب‌هایتان را خشک می‌کنند.