بسیاری از افراد معتقدند که سروکله جوش‌ها، این زائده‌های پوستی آزاردهنده وقتی پیدا می‌شود که قرار است به مهمانی بروید یا سر یک قرار مهم حاضر شوید. اتفاقی که ممکن است بارها برای شما هم پیش آمده باشد. نظری درباره هم‌زمانی این اتفاقات نداریم، اما اگر می‌خواهید با روش های سریع درمان جوش صورت آشنا شوید، با این مقاله همراه باشید و البته با کمی تحمل، یکی از غیرقابل‌مقاومت‌ترین کارها یعنی فشار دادن جوش را فعلا به تعویق بیندازید و در درمان جوش صورت استاد شوید.
ابتدا باید بدانید چرا جوش می‌زنیم
جوش یک زائده کوچک پوستی است. جوش‌ها جراحت‌ها یا مشکلات پوستی کوچک ناشی از غدد چربی‌ای هستند که به‌وسیله میکرب‌ها آلوده و ملتهب می‌شوند و در مرحله بعد، سطح آنها را ترشحات پر می‌کند.
اگر می‌خواهید بدانید چطور می‌توان از شر جوش خلاص شد و خودتان یک پا متخصص شوید، باید ابتدا درباره دلیل فیزیولوژیکی پدید آمدن آنها اطلاعاتی داشته باشید. برای اکثر مردم جوش تنها نشانه‌ای از مشکلات پوستی است که در نتیجه اختلال بخش‌های تولید‌کننده چربی پوست به وجود آمده است. به‌طور کلی، این بخش‌ها به دلایلی بیش‌فعال می‌شوند و شروع به تولید مقدار زیادی چربی می‌کنند که در نتیجه آن این بخش‌ها در چربی غوطه‌ور می‌شوند.
ارگانیسم‌های زنده میکروسکوپی که به‌طور معمول روی پوست وجود دارند، در این حجم زیادِ چربی به دام می‌افتند و باعث ایجاد آلودگی و تولید ترشحات بعدی می‌شوند. این اتفاقی است که نقطه برآمده روی پوست (که آن را جوش می‌نامیم) را ایجاد می‌کند.
علل ایجاد جوش
علل هورمونی جوش عبارتند از:
- تغییر میزان هورمون‌ها در چرخه قاعدگی؛
- مصرف قرص‌های ضد بارداری خوراکی؛
- عدم تعادل هورمونی؛
- اختلالات سیستم غدد درون تراو، و غیره.
علل غیر هورمونی جوش عبارتند از:
- رژیم غذایی
- کمبود ویتامین و مواد مغذی
- استرس
- ژنتیک
- بیماری‌های گوارشی
- بهداشت پایین
- سیستم ایمنی ضعیف
فاکتورهای تشدید کننده جوش
رژیم غذایی: هنوز تاثیر آن به اثبات نرسیده ولی بسته به نظر خود فرد اگر می‌داند با خوردن چیزی صورتش جوش می‌زند باید رعایت کند.
ارث: مهمترین عامل موثر در بروز آکنه و شدت آن زمینه ارثی میباشد بطوری که فرزندان پدران و مادران آکنه‌ای میتوانند دچار ضایعات شدید آکنه‌ای بعد از سنین بلوغ شوند و یا حتی در دوره نوزادی در سنین دبستان چنین افرادی ممکن است مبتلا به آکنه صورت یا آکنه گردن شوند.
قاعدگی: ۷۰- ۶۰ درصد خانم‌ها قبل از شروع پریودی به دلایل هورمونی حالت تشدید آکنه را دارند.
قرص‌های ضد بارداری: در بعضی افراد این قرص‌ها باعث افت و در بعضی‌ها باعث تشدید آکنه می‌شود. و این بستگی به درصد هورمون و نوع هورمون و اختلال هورمونی شخص دارد.
استرس و فشارهای روحی: استرس‌ها باعث شروع آکنه نمی‌شوند ولی در پیدایش آکنه بی‌تأثیر نیستند.
تعریق: عرق کردن باعث تشدید جوش می‌شود.
آب و هوا: وضعیت آب و هوایی تا حدودی در آکنه نقش دارد ولی نور خورشید به ندرت باعث بهبود آکنه می‌شود.
لباس: غالبا نوع لباس تأثیری در بروز جوش ندارد ولی تنگی لباس باعث تشدید آکنه می‌شود.
انواع جوش صورت یا آکنه را برای انتخاب راه درمان درست باید بدانید
همان‌طور که گفتیم وقتی غدد چربی پوست (که در انتهای فولیکول مو قرار دارند) بیش‌فعال شوند، جوش یا آکنه ظاهر می‌شود. صورت، بالای کمر، سینه و شانه معولا بیشتر در معرض جوش زدن هستند.
انواع مختلفی از جوش‌ها وجود دارند
جوش‌های زیرپوستی کمودون (Comedone)
کمودون یا به‌صورت مفرد، کمودو (comedo) زمانی ایجاد می‌شود که فولیکول مو بر اثر افزایش چربی و سلول‌های مرده پوست مسدود شود. دو نوع از کمودون وجود دارد: جوش سرسفید و جوش سرسیاه.
سفت‌دانه یا پاپول (Papules)
سفت‌دانه یا پاپول برآمدگی‌هایی سفت روی پوست هستند که در آنها مایع واضحی وجود ندارد. این جوش‌ها به رنگ‌های قهوه‌ای، بنفش، قرمز و اکثرا صورتی هستند. لمس آنها ممکن است دردناک باشند.
پاسچول (Pustules)
این جوش‌ها برخلاف پاپول‌ها دارای چرکی هستند که روی سطح پوست به‌وضوح دیده می‌شود. قاعده این جوش‌ها قرمز و سطح رویی آنها چرک‌آلود است. رنگ این چرک یا سفید است و یا زرد و معمولا مخلوطی از باکتری، گلبول‌سفید و سلول‌های مرده پوستی است.
ناب (Knobs)
از لحاظ ریخت‌شناختی شبیه به سفت‌دانه‌ها اما بزرگ‌تر از آنها هستند. این جوش‌ها دردناک هستند و در زیر پوست قرار دارند.
کیست (Cysts)
به‌راحتی روی پوست قابل‌تشخیص هستند. این زائده‌ها مانند پاسچول‌ها پر از چرک هستند، اما اندازه بزرگ‌تری دارند، دردناک‌اند و معمولا جایشان روی پوست باقی می‌ماند.
درمان جوش صورت با اصلاح رژیم غذایی
تغذیه یکی از عوامل مهم درمان جوش صورت است. استفاده کردن از ترکیبی از پروتئین‌ها، کربوهیدرات و ریز‌مغذی‌ها در رژیم روزانه در سلامت پوست تاثیر بسزایی دارد. اسیدهای چرب ضروری مانند امگا ۳ و امگا۶ که در بدن تولید نمی‌شود حتماً باید از طریق رژیم غذایی یا مصرف مکمل تامین شود. به همین خاطر یکی از اولین سوالات کسانی که مبتلا به جوش صورت هستند این است که برای درمان جوش صورت چه بخوریم؟
منابع غنی از این دو اسید آمینه ماهی ساردین، قزل آلا، گردو، دانه کتان آسیاب شده، است. روغن ماهی نیز حاوی دو نوع اصلی اسید چرب امگا ۳ به نام‌های (EPA) و (DHA) است که به طرز موثری خطر آکنه را کاهش می‌دهد.
همچنین کسانی که جوش و آکنه روی پوست صورت خود دارند باید مصرف قند و چربی را محدود کنند. زیرا رژیم غذایی که حاوی این مواد باشد باعث افزایش تولید سبوم پوست می‌شود.
مواد غذایی که در رژیم غذایی این افراد باید محدود شود
- نان سفید
- نوشابه گازدار قندی
- کیک
- دونات
- شیرینی
- فست فود
- غذاهای کنسروی
غذاهایی که باید جایگزین این مواد شود و شاخص گلیسیمی پایین دارند
- میوه و سبزیجات تازه
- حبوبات
- آجیل
- غلات کامل
- یکی از علت‌های بروز جوش و آکنه تغییرات هورمونی است. شیر و محصولات لبنی حاوی هورمون‌هایی نظیر IGF-1 هستند که با ایجاد تغییرات هورمونی موجب بروز آکنه می‌شود. اگر چه نمی‌توان با قطعیت در مورد مضرات شیر برای آکنه ادعا کرد اما توصیه می‌شود کسانی که با خوردن محصولات لبنی میزان جوش و آکنه‌ی بیشتری را روی پوست مشاهده می‌کنند از خوردن آن اجتناب کنند.
- پروتئین مورد نیاز بدن و بازسازی پوست نیز باید از طریق گوشت مرغ، گوشت گوساله، تخم مرغ تامین شود.
۷ روش درمان خانگی برای درمان سریع جوش با مواد طبیعی
بسیاری از مردم قبول دارند که استفاده از مواد شیمیایی خشن، شست‌وشوی طاقت‌فرسا و حتی لایه برداری پوست و لیزر کردن تحت نظر پزشک واقعا پوست را حساس کرده و مشکل را تشدید می‌کند. بنابراین می‌توان از راه‌های متداول درمان خانگی جوش صورت و آکنه استفاده کرد که آنها را با سرعت و به‌راحتی از بین می‌برند.
۱. استفاده از یخ برای جوشی که هنوز عفونی نشده
اولین درمان سریع جوش یخ است. برای جوشی که هنوز به‌طور کامل عفونی نشده است، استفاده از یخ روی پوست به کاهش التهاب کمک می‌کند و غدد چربی را تشویق می‌کند که منقبض شوند و چربی اضافه و میکرب‌های درون آن را از آن بخش پوست بیرون برانند.
نحوه استفاده از یخ برای درمان جوش
یخ را در تکه‌ای پارچه بگذارید و روی بخشی که در حال جوش زدن است به‌مدت چند ثانیه نگه دارید.
چند دقیقه صبر کنید و سپس مرحله قبل را تکرار کنید.
اگر این کار را به دفعات دلخواه تکرار کنید، جوش در عرض یکی دو روز از بین می‌رود.
خلاصه: یخ می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. به‌دلیل سرمای ناشی از یخ، غدد چربی منقبض می‌شوند و چربی‌های اضافی و میکروب را خارج می‌کنند.
۲. عسل، ماسک دارچین عسل؛ افزایش سرعت بهبودی
حتما با خواص عسل آشنا هستید. عسل به‌عنوان ماده‌ای با خواص ضدعفونی‌کننده شناخته می‌شود و به ازبین‌بردن عوامل میکروبی اطراف غدد چربی کمک می‌کند. وقتی میکرب‌ها کاهش پیدا می‌کنند، سرعت بهبودی افزایش پیدا می‌کند. روش اول استفاده از خود عسل برای درمان جوش است.
نحوه استفاده
یک اپلیکاتور پنبه‌ای استریل را در عسل طبیعی فرو ببرید و روی پوست بمالید؛
حداقل به‌مدت ۳۰ دقیقه پوست را به حال خود بگذارید، سپس با آب گرم بشویید.
ماسک دارچین و عسل
نوع دیگر ماسک صورت برای جوش، ماسک عسل و دارچین است.
عسل و دارچین منبع آنتی اکسیدان ها هستند. مطالعات نشان داده‌اند که آنتی‌اکسیدان‌ها بیشتر از بنزوئیل پراکساید و رتینول‌ها در کاهش آکنه مؤثرند. البته آنتی‌اکسیدان‌هایی که در این مطالعات بررسی شده‌اند، از مشتقات ویتامین C هستند که در عسل یا دارچین یافت نمی‌شوند، مانند ویتامین B3، اسید لینولئیک (امگا ۶) و سدیم اسکوربیل فسفات (SAP)؛ اما با‌توجه‌به نتایج این مطالعات، می‌توان نتیجه گرفت که سایر آنتی‌اکسیدان‌ها هم اثر مشابهی داشته باشند.
عسل و دارچین میتوانند به مبارزه با باکتری‌ها و کاهش التهاب کمک کنند که هر دو عامل ایجاد آکنه هستند.
با اینکه خواص ضدالتهابی، آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی عسل و دارچین می‌تواند برای پوست‌های مستعد آکنه مفید باشد، هنوز هیچ مطالعه‌ای درباره توانایی آنها برای درمان کامل آکنه وجود ندارد.
طرز تهیه ماسک عسل و دارچین
۲ قاشق غذاخوری عسل را با ۱ قاشق غذاخوری دارچین مخلوط کنید تا خمیری‌شکل شود؛
بعد از اینکه صورتتان را تمیز شستید، ماسک را روی آن بمالید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کنید؛
حالا صورتتان را بشویید و آن را خشک کنید.
خلاصه: عسل و دارچین خواص ضدباکتری، آنتی‌اکسیدانی و آنتی‌باکتریایی دارند؛ به همین دلیل، میتوانند برای پوست‌های مستعد آکنه مفید باشند.
۳. آبلیموی تازه؛ درمان از دو جهت
یک راه معجزه‌آسا برای خلاصی از جوش استفاده از آبلیموی تازه است. آبلیمو به‌عنوان میکرب‌کش، ارگانیسم‌های میکروسکوپی دخیل در ایجاد جوش را می‌کشد و علاوه بر این با خاصیت جمع‌کنندگی‌اش باعث می‌شود چربی‌های تجمع‌یافته بیرون رانده شوند. برای استفاده از لیمو راه‌های مختلفی وجود دارد.
نحوه استفاده از آبلیمو برای درمان جوش صورت
پیش از خوابیدن، از یک گوش‌پاک‌کن استریل پنبه‌ای استفاده کنید و آبلیمو را روی جوش بمالید.
برای جوش‌های جدی‌تر، مخلوطی از پودر دارچین و آبلیمو درست کنید و شب، قبل از خواب، روی جوش بمالید و بگذارید تا صبح بماند. این کار به ازبین‌رفتن سریع جوش کمک می‌کند؛ اما برای افرادی که پوست حساس دارند، توصیه نمی‌شود.
خلاصه: آبلیمو می‌تواند میکرب‌ها و باکتری‌های ایجادکننده جوش و آکنه را از بین ببرد؛ همچنین با جمع‌کردن منافذ باز پوست، به خارج‌کردن چربی اضافی کمک می‌کند.
۴. خمیردندان، راه‌حل جوش‌های آب‌دار
خمیردندان برای درمان جوش فوق‌العاده است. اگر بعد از یخ گذاشتن استفاده شود، سریع‌ترین اثر را دارد. لازم است که حتما از خمیردندان‌های سفید‌رنگ و غیرسفید‌کننده استفاده کنید. همچنین از انواع خمیردندان‌های ژل‌مانند استفاده نکنید.
نحوه استفاده از خمیردندان برای درمان سریع جوش صورت
قبل از اینکه جوش روی صورتتان جا خوش کند، کمی خمیردندان سفید را روی آن ناحیه بمالید و بگذارید حین خواب شبانه آنجا بماند.
وقتی بیدار شدید، با آب سرد آن را بشویید. اگر قرار نیست خانه را ترک کنید، می‌توانید این کار را در میانه روز دوباره تکرار کنید.
برای اینکه این روش فایده‌ای داشته باشد، خمیردندان حداقل باید ۳۰ دقیقه روی پوست بماند.
خمیردندان می‌تواند برای پوست ایجاد حساسیت کند؛ بنابراین مهم است که از این روش با احتیاط و به شیوه درست استفاده کنید.
خلاصه: خمیردندان به‌دلیل داشتن کربنات‌کلسیم و خاصیت ضدباکتری و ضدالتهابی که دارد، می‌تواند در ازبین‌بردن عوامل ایجادکننده جوش و آکنه مؤثر باشد. فقط باید با احتیاط آن را استفاده کنید، زیرا ممکن است پوست را حساس کند.
۵. استفاده از مکمل خوراکی زینک با تاثیرات شگفت‌انگیز
زینک (روی) یک ماده مغذی ضروری برای رشد سلولی، تولید هورمون، سوخت و ساز و عملکرد سیستم ایمنی بدن است.
مطالعات نشان داده‌اند که زینک یکی از درمان‌های طبیعی برای جوش و آکنه است. تحقیقات دیگری نشان می‌دهند که معمولا مقدار زینک در بدن افراد مبتلا به آکنه، نسبت به افراد دارای پوست سالم کمتر است. همچنین چندین مطالعه دیگر نشان داده‌اند که مصرف زینک به‌شکل خوراکی، می‌تواند به کاهش آکنه کمک کند. در یک مطالعه روی ۴۸ نفر از افراد مبتلا به آکنه، از آنها خواستند تا روزی سه نوبت مکمل زینک بخورند. پس از هشت هفته، ۸۰ تا ۱۰۰٪ از آکنه در ۳۸ نفر از بیماران کاهش یافته بود.
هنوز دُز مشخصی برای مصرف زینک برای درمان آکنه وجود ندارد، اما چندین مطالعه نشان داده‌اند که کاهش قابل‌توجه آکنه با مصرف ۳۰ تا ۴۵ میلی‌گرم زینک در هر روز به دست می‌آید. این مقدار بالاترین دُز توصیه‌شده برای هر روز است. بهتر است بیشتر از ۴۰ میلی‌گرم در روز زینک مصرف نکنید، مگر اینکه پزشکتان تجویز کرده باشد. زیاده‌روی در مصرف زینک، ممکن است باعث معده درد و تحریک روده شود.
مالیدن زینک روی پوست هیچ تأثیری ندارد؛ شاید به این دلیل است که پوست نمی‌تواند زینک را جذب کند. بنابراین فقط به خوردن آن اکتفا کنید.
خلاصه: افراد مبتلا به آکنه معمولا کمبود زینک دارند. برخی مطالعات نشان می‌دهد که مصرف زینک به‌صورت خوراکی، می‌تواند آکنه را به‌شکل قابل‌توجهی کاهش دهد.
۶. بخور در مدت‌زمان مناسب برای خروج چربی‌ها و آلودگی‌های پوست
برای درمان سریع جوش بخور صورت را فراموش نکنید. استفاده از بخور گرم به‌علت باز کردن منافذ پوستی و بیرون ریختن مواد زايد از آن، فواید فوق‌العاده‌ای برای پوست‌های جوش‌دار به همراه دارد.
نحوه استفاده
یک ظرف بزرگ را با آب داغ پر کنید؛ سپس صورت خود را در نزدیکی دهانه ظرف قرار دهید، به‌طوری‌که بخار آب به پوست‌تان برسد.
به هیچ عنوان، پوست‌تان را در تماس با آب داغ قرار ندهید، زیرا ممکن است منجر به سوختگی شود.
بخور را به‌مدت ۳۰ دقیقه ادامه دهید و سپس به پوست‌تان مرطوب‌کننده بمالید.
خلاصه: بخور گرم می‌تواند منافذ پوست را باز کند. این کار به خروج چربی و آلودگی جمع‌شده کمک می‌کند. بخور پوست را تسکین می‌دهد.
۷. روغن درخت چای؛ درمان جوش‌ها از سه جهت
روغن درخت چای درمان‌کننده حیرت‌انگیزی برای جوش‌های پوستی است. روغن درخت چای با خاصیت ضدباکتریایی به جنگ میکرب‌هایی می‌رود که مشکلات پوستی ایجاد می‌کنند و به‌دلیل خواص تسکین‌بخشی که دارد، قرمزی و وخامت جوش‌ها را کاهش می‌دهد. این درمان خانگی جوش صورت همچنین با خشک کردن جوش‌ها و کمودون‌های سرسفید، آنها را بهبود می‌دهد.
نحوه استفاده از روغن درخت چای برای درمان جوش صورت
گلوله پنبه‌ای را در روغن درخت چای غوطه‌ور کنید و بر موضع جوش بمالید. بعد از گذشت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه پوست خود را بشویید.
راه دیگر مخلوط کردن چند قطره از این روغن در یک قاشق ژل آلوئه ورا است. مخلوط به‌دست‌آمده را روی جوش‌ها و سایر نقاط مشکل‌دار پوست‌تان بمالید و بعد از ۲۰ دقیقه آن را بشویید.
اگر پوست شما حساس است، نباید از روغن درخت چای استفاده کنید.
خلاصه: روغن درخت چای خواص قوی ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مالیدن آن روی پوست، می‌تواند در کاهش آکنه مؤثر باشد.